Łupież - przyczyny, rodzaje, profilaktyka

Łupież jest jedną z najczęściej spotykanych chorób skóry. Objawia się intensywnym złuszczaniem się naskórka. Chociaż łupież nie jest ani zaraźliwy, ani groźny to stanowi spory problem przede wszystkim natury estetycznej. Pojawienie się łupieżu często powoduje wstyd i obniża samoocenę. To, dlatego warto poznać profilaktykę, a także przyczyny łupieżu. Pozwoli to zminimalizować ryzyko wystąpienia tej choroby skóry.

Łupież jest jedną z chorób skóry. Jest on następstwem nadmiernego złuszczania się naskórka. Jest on wywoływany przez namnażanie się flory patogennej – grzyba Malessezia. Grzyb ten jest drobnoustrojem, który naturalnie występuje na skórze głowy. W niektórych warunkach może jednak wystąpić jego duże namnażanie. Sprzyja temu m.in. zaburzenie pH skóry głowy, prowadzi to do podrażnień i ułatwia wzrost grzyba Malassezia.

Przyczyny łupieżu są bardzo różne. Do jego pojawienia się przyczyniają się przede wszystkim zakłócenia w prawidłowym funkcjonowaniu skóry głowy. Kolejne przyczyny łupieżu to:

• Zaburzenia hormonalne,
• Zaburzenia immunologiczne
• Nieprawidłowa dieta
• Stres

Niewłaściwa pielęgnacja skóry głowy, która polega m.in. na nadużywaniu kosmetyków, przegrzewaniu skóry głowy, zbyt rzadkim myciu włosów, niedokładnym spłukiwaniu szamponu lub odżywki.

Łupież pojawić może się w każdym wieku. Występuje bez względu na płeć. Najczęściej jednak ta choroba skóry głowy pojawia się u osób starszych i dzieci, mężczyzn, osób mających włosy tłuste, mających ubogą dietę, w której brakuje cynku, witaminy z grupy B i kwasów tłuszczowych. Łupież na głowie towarzyszy też wielu chorobom neurologicznym, łojotokowemu zapaleniu skóry, alergii, łuszczycy, egzemie, atopowym zapaleniu skóry. Pojawić może się również po ataku serca i wylewie – do dziś nie jest znana zależność pomiędzy tymi chorobami a łupieżem. Należy jednak jasno zaznaczyć, że nie istnieje coś takiego jak łupież zaraźliwy – jest to bowiem schorzenie, którym nie można się zarazić od drugiego człowieka.

Łupież głowy występuje w kilku wariantach. Rodzaje łupieżu, które wymienia się najczęściej to:

• Łupież suchy – objawia się małymi i białymi łuskami; wyglądają one jak proszek, który wysypuje się na włosy; łupieżowi suchemu towarzyszy też mocno przesuszony naskórek, co powoduje swędzenie skóry głowy; ten typ łupieżu może przybierać ciężką postać, co powoduje nawarstwianie się złuszczającego się naskórka i powstawanie strupów na głowie; łupież suchy jest typem występującym najczęściej; powstaje na skórze o skłonnościach do łojotoku.
• Łupież tłusty (łojotokowy) – jest to ciężka odmiana łupieżu suchego; diagnozuje się go, jeśli fragmenty złuszczającego się naskórka stają się żółtawe i tłuste; łupież tłusty powinno się leczyć pod nadzorem lekarza; jego zignorowanie może doprowadzić do łojotokowego zapalenia skóry.

Dermatologia wymienia również łupież pstry, biały i różowy Giberta. Te rodzaje łupieżu nie występują na skórze głowy, ale na tułowiu, klatce piersiowej, kończynach czy twarzy.

Łupież bardzo łatwo rozpoznać. Objawy tej choroby skóry zależne są od tego, czy cierpi się na odmianę suchą, czy tłustą. Jako podstawowe objawy łupieżu wymienia się:

• białe, drobne suche lub większe natłuszczone fragmenty martwej skóry, widoczne na włosach oraz na ubraniu, na ramionach,
• świąd głowy, stały lub okresowy,
• większy lub mniejszy łojotok,
• suchość naskórka,
• swędzenie.

Nie mniej jednak najbardziej widocznym objawem łupieżu są białe płatki opadające z włosów. Widoczne są one na pierwszy rzut oka. Pojawiają się one, gdy w organizmie dochodzi do przyspieszonej odnowy komórek, a co za tym idzie, powstawania nadmiaru naskórka, który się łuszczy.

Sposoby na łupież bez problemu można znaleźć w Internecie. Recepty na to, jak pozbyć się tej choroby skóry głowy praktykowały nasze babcie. Obecnie za najskuteczniejsze uważa się terapie miejscowe. Polegają one na stosowaniu preparatów z trzech grup.

Pierwszymi są preparaty grzybobójcze. Ich dużym plusem jest to, że zwalczają nie tylko objawy łupieżu, ale także jego przyczyny. Ten typ preparatów występuje w postaci szamponów i emulsji na skórę głowy. Zawierają one przede wszystkim ketokonazol. Aby terapia była skuteczna, szampon należy używać 2-3 razy w tygodniu przez miesiąc. Aplikuje się go na mokre włosy i spłukuje po kilku minutach.

Sposoby na łupież to także preparaty antyłojotokowe, których zadaniem jest ograniczanie ilości sebum, a nawet jego absorbowanie. Sebum wytwarzane jest przez gruczoły łojowe. Szampony i emulsje z tej grupy leków na łupież zmniejszają świąd i zawierają substancje łagodzące. Można je stosować do codziennej pielęgnacji skóry głowy.

Leczenie łupieżu można również prowadzić z pomocą preparatów keratolitycznych, które pomagają pozbyć się nadmiaru złuszczonego naskórka. W ich składzie odnaleźć można substancje złuszczające takie jak kwas salicylowy czy zmikronizowana siarka. Terapia tego typu preparatami trwa 3 tygodnie.

Dostępne są również preparaty złożone, które są kombinacją tych trzech wariantów. Ich działanie zarówno usuwa złuszczony naskórek, jak i reguluje wydzielanie sebum oraz działa przeciwgrzybicznie. Warto też wspomnieć, że istnieją domowe sposoby na łupież. Leczenie nimi opiera się na przeprowadzaniu masaży ciepłą oliwą z oliwek oraz stosowaniu płukanek z tymianku, mięty, melisy, pokrzywy.

Leczenie łupieżu bez względu na zastosowane sposoby jest długotrwałe. Standardowa kuracja trwa 4 tygodnie, jednak w wielu przypadkach konieczne jest dłuższe leczenie.

Łupież u wielu osób jest chorobą nawracającą. Aby tego uniknąć, warto stosować profilaktykę. Z powracającym łupieżem można walczyć:

• Regularnie myjąc włosy,
• Często szczotkując włosy,
• Ograniczając używanie kosmetyków i narzędzi do stylizacji np. suszarki;
• Wykonując regularne masaże głowy;
• Chroniąc skórę głowy i włosy przed intensywnym słońcem;
• Unikając stresu;
• Stosując zbilansowaną i zdrową dietę bogatą w witaminy A, F i z grupy B, cynk, żelazo, wapń, magnez, fosfor i potas.

Łupież, choć uważany jest za niegroźne schorzenie, powinien zostać leczony. W pierwszej fazie warto sięgnąć po szampony przeciwłupieżowe bez recepty i domowe sposoby w przypadku, gdy łupież powraca lub domowe kuracje nie przynoszą efektów, warto zwrócić się do dermatologa. Pomoże on ustalić rodzaj łupieżu, na jaki się cierpi oraz opracuje plan leczenia. Leczenie łupieżu jest bardzo ważne, ponieważ ignorowanie tego schorzenia może prowadzić do wielu poważnych problemów m.in. do przedwczesnego łysienia.

 lek. Michał Dąbrowski